Τι είναι το Εθνικό Παρατηρητήριο Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων;
Το Εθνικό Παρατηρητήριο Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων (ΕΠΗΠ) αποτελεί ένα διασυνδεδεμένο σύστημα (α) σταθμών επεξεργασίας και (β) σταθερών, κινητών και φορητών σταθμών μέτρησης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από σταθμούς κεραιών όλων των ειδών. Η ανάπτυξη και λειτουργία του ΕΠΗΠ έχει ως στόχο τον διαρκή και αξιόπιστο έλεγχο της τήρησης των θεσμοθετημένων ορίων έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία, όπως αυτά καθορίζονται στην ισχύουσα νομοθεσία.
Η λειτουργία του ΕΠΗΠ βασίζεται:
-
στην εγκατάσταση και λειτουργία 500 σταθερών σταθμών μέτρησης της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε όλη τη χώρα,
-
στη λειτουργία 13 κινητών σταθμών μέτρησης (επί ειδικά διαμορφωμένων σχημάτων), ένας σε κάθε Περιφέρεια της χώρας,
-
στη δημιουργία και λειτουργία ενός κέντρου συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων μέτρησης,
-
στη δημιουργία ενός δικτύου διασύνδεσης των σταθμών μέτρησης με το κέντρο δεδομένων,
-
στην ανάπτυξη ενός Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ), στο οποίο προβάλλονται οι σταθμοί μέτρησης, καθώς και τα αποτελέσματα των μετρήσεων,
-
στην ανάπτυξη και λειτουργία μιας διαδικτυακής πύλης για την προβολή των δομένων μέτρησης και της διάθεσης αυτών στο Διαδίκτυο.
Ποιοι φορείς συνεργάστηκαν για την υλοποίηση του ΕΠΗΠ;
Για την υλοποίηση του έργου συνεργάστηκαν οι ακόλουθοι φορείς:
-
Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού (κύριος του έργου),
-
Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (φορέας λειτουργίας),
-
Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. (αναθέτουσα αρχή).
Το έργο ανατέθηκε στην εταιρεία SPACE HELLAS Α.Ε. μετά από ανοιχτό διεθνή διαγωνισμό που διενήργησε η ΚτΠ Α.Ε. για το έργο: «Εθνικό Παρατηρητήριο Η/Μ Πεδίων», με Κωδικό ΟΠΣ: 352215, του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση».
Για την υλοποίηση του έργου έχει συναφθεί σχετική Προγραμματική Συμφωνία μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) και της Κοινωνίας της Πληροφορίας (ΚτΠ Α.Ε.).
Ποιοι φορείς είναι υπεύθυνοι για την λειτουργία του ΕΠΗΠ;
Για τη διαχείριση του ΕΠΗΠ η ΕΕΑΕ έχει συγκροτήσει ομάδα εργασίας που είναι υπεύθυνη για:
α. τον σχεδιασμό και τον προγραμματισμό των αναγκαίων μετρήσεων,
β. τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος στο οποίο καταχωρούνται όλα τα στοιχεία των μετρήσεων και την παρουσίαση των δεδομένων των μετρήσεων στη διαδικτυακή πύλη,
γ. την καλή λειτουργία, τη συντήρηση και την αναβάθμιση, εφόσον απαιτείται, του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού,
δ. την κατάρτιση σε ετήσια βάση του προγράμματος συντηρήσεων και διακριβώσεων του εξοπλισμού,
ε. τον έλεγχο καλής λειτουργίας με βάση τα αναφερόμενα στον Κανονισμό του ΕΠΗΠ, καθώς και
στ. την αποκατάσταση των βλαβών του μετρητικού εξοπλισμού.
Επίσης, για την εποπτεία του ΕΠΗΠ έχει συγκροτηθεί μικτή ομάδα από την ΕΕΑΕ και το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, η οποία είναι αρμόδια για:
α. τη λειτουργία, την επέκταση και την ανάπτυξη του ΕΠΗΠ,
β. την επικοινωνία με τους Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας, με σκοπό την επιλογή των θέσεων εγκατάστασης, ή και μετεγκατάστασης, των σταθερών σταθμών μέτρησης, ανάλογα με τις παρουσιαζόμενες ανάγκες
Η συνεργασία με τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας είναι καθοριστικής σημασίας για τη λειτουργία του ΕΠΗΠ. Οι Δήμοι παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια κατά την εγκατάσταση και λειτουργία των σταθμών και εξασφαλίζουν την ασφάλεια του εξοπλισμού, τη διαρκή και εύκολη πρόσβαση της μικτής ομάδας εργασίας σε αυτούς και την παροχή τεχνικών διευκολύνσεων, όπως την παροχή ρεύματος και δικτυακής διασύνδεσης (όπου αυτό είναι εφικτό).
Στο πλαίσιο αυτό κάθε Δήμος ορίζει και γνωστοποιεί υπεύθυνο από το προσωπικό του, για την επικοινωνία με την ομάδα εργασίας της ΕΕΑΕ και τη μικτή ομάδα εργασίας. Οι ορισμένοι από τους Δήμους υπεύθυνοι για το έργο εκπροσωπούν τους Δήμους (α) σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες που σχετίζονται με την εύρυθμη και ομαλή καθημερινή λειτουργία των σταθερών και κινητών σταθμών μέτρησης και (β) σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες που σχετίζονται με τη διευθέτηση των αναγκαίων ενεργειών και διαδικαστικών θεμάτων που άπτονται της αρχικής εγκατάστασης, ή/και μετεγκατάστασης των σταθερών σταθμών μέτρησης.
Με ποια κριτήρια επιλέγονται τα σημεία όπου εγκαθίστανται σταθεροί σταθμοί μέτρησης;
Οι σταθμοί μέτρησης εγκαθίστανται με κριτήριο την επίτευξη των στόχων του ΕΠΗΠ και την κατά το δυνατό μέγιστη και ομοιογενή κάλυψη του ελληνικού χώρου, στοχεύοντας στις περιοχές με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση κατοίκων και εγκατεστημένων κεραιών. Οι σταθεροί σταθμοί τοποθετούνται κατά βάση στην οροφή δημόσιων κτιρίων που συνήθως βρίσκονται πλησίον χώρων συνάθροισης του κοινού.
Οι χώροι εγκατάστασης είναι εξωτερικοί και βρίσκονται σε όσο το δυνατόν μικρότερες αποστάσεις από γειτνιάζουσες κεραίες εκπομπής, αλλά και σε ύψη και θέσεις σε σχέση με αυτές, ώστε η προσπίπτουσα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία να είναι η μέγιστη.
Κατόπιν συνεργασίας και συνεννόησης με τους υπεύθυνους των Δήμων, δύναται να τοποθετούνται σταθεροί σταθμοί μέτρησης επιπροσθέτως των δημοσίων κτιρίων και σε άλλες θέσεις που οι Δήμοι επιθυμούν, όπως σχολεία, γηροκομεία, νοσοκομεία, βρεφονηπιακοί σταθμοί. Οι σταθεροί σταθμοί μέτρησης τοποθετούνται σε θέσεις που προκύπτουν με τα ανωτέρω κριτήρια και κατανέμονται στους Δήμους της χώρας κατ’ αναλογία με το πλήθος των αδειοδοτημένων από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ.) κεραιών, όπως αυτό προκύπτει από το Εθνικό Μητρώο Κεραιών που τηρεί η Ε.Ε.Τ.Τ.
Πώς μπορώ να ενημερωθώ για τους σταθερούς σταθμούς μέτρησης που είναι τοποθετημένοι στην περιοχή που με ενδιαφέρει;
Η διαδικτυακή πύλη του ΕΠΗΠ παρέχει τη δυνατότητα αναζήτησης των θέσεων εγκατάστασης των σταθερών σταθμών μέτρησης, είτε μέσω χάρτη, είτε μέσω λίστας από το μενού “Μετρήσεις ακτινοβολίας”.
Πώς λειτουργούν οι σταθεροί σταθμοί και ποιές πηγές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας μετρούν;
Οι σταθμοί μέτρησης είναι εξειδικευμένα διακριβωμένα όργανα μέτρησης ηλεκτρομαγνητικών πεδίων και καταγράφουν πεδία που εκπέμπονται στο σημαντικότερο μέρος του ραδιοφάσματος, στο οποίο λειτουργούν οι σταθμοί κεραιών που παρέχουν πάσης φύσεως τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες.
Ελέγχεται σε κάθε περίπτωση η συνολική έκθεση του κοινού στα υψίσυχνα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που εκπέμπονται από τους σταθμούς κεραιών. Αυτό πραγματοποιείται μέσω της μέτρησης της έντασης του ηλεκτρικού πεδίου και του υπολογισμού της ισοδύναμης πυκνότητας ισχύος και του συνολικού λόγου έκθεσης που χρησιμοποιείται για να εκτιμηθεί κατά πόσον υπερβαίνονται τα επίπεδα αναφοράς για την έκθεση σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.
Διακρίνονται δύο είδη μετρήσεων: οι ευρυζωνικές μετρήσεις και οι συχνοεπιλεκτικές μετρήσεις. Συνολικά εγκαθίστανται 480 ευρυζωνικοί σταθμοί και 20 συχνοεπιλεκτικοί σταθεροί σταθμοί αντιστοίχως.
Οι σταθμοί μέτρησης μετρούν σε προκαθοριζόμενα εύρη συχνοτήτων και καταγράφουν δεδομένα ανά τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. 6 λεπτά). Οι μετρήσεις στέλνονται σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα στο Κέντρο Διαχείρισης.
Πώς λειτουργούν οι κινητοί σταθμοί μέτρησης και ποιες πηγές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας μετρούν;
Σε ειδικά διαμορφωμένα οχήματα τοποθετούνται σταθμοί μέτρησης, καθώς και κάθε άλλος φορητός εξοπλισμός που υποστηρίζει τη διαδικασία μετρήσεων. Το κάθε όχημα έχει επαρκή χώρο και κατάλληλη διαμόρφωση για τη μόνιμη και ασφαλή εγκατάσταση και αποθήκευση του εξοπλισμού μέτρησης ηλεκτρομαγνητικών πεδίων. Οι κινητοί σταθμοί μέτρησης, καθώς και κάθε άλλος φορητός εξοπλισμός μέτρησης των οχημάτων, πραγματοποιούν συχνοεπιλεκτικές μετρήσεις.
Η λειτουργία τους είναι αντίστοιχη των εγκατεστημένων σε σταθερά σημεία, με τη διαφορά ότι εγκαθίστανται επί οχημάτων. Επιπλέον, τα οχήματα μπορούν να φέρουν και άλλου είδους φορητό μετρητικό εξοπλισμό ηλεκτρομαγνητικών πεδίων και φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές για την επί τόπου επεξεργασία και παρουσίαση των αποτελεσμάτων και τη σύνδεσή τους με το Κέντρο Διαχείρισης. Στους κινητούς σταθμούς μέτρησης είναι εφικτή και επιθυμητή η επί τόπου προβολή και επίδειξη των αποτελεσμάτων των μετρήσεων, στην εκάστοτε θέση, καθώς και όλου του συστήματος. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων που πραγματοποιούνται από τον μετρητικό εξοπλισμό των οχημάτων δημοσιεύονται επίσης στη διαδικτυακή διεύθυνση του ΕΠΗΠ.
Για πόσο χρονικό διάστημα παραμένουν εγκατεστημένοι οι σταθεροί σταθμοί μέτρησης στις θέσεις που απεικονίζονται στην πύλη του ΕΠΗΠ;
Κάθε σταθμός μέτρησης παραμένει εγκατεστημένος σε κάθε θέση για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών.
Κατόπιν ειδικά αιτιολογημένου αιτήματός τους προς την μικτή ομάδα που είναι υπεύθυνη για την εποπτεία του ΕΠΗΠ, ενδιαφερόμενοι φορείς, όπως η Ε.Ε.Τ.Τ. και Περιφέρειες, Δήμοι, Πανεπιστήμια, πάροχοι ραδιοτηλεοπτικών και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και το Τ.Ε.Ε., μπορούν να ζητούν την εγκατάσταση ή/και μετεγκατάσταση των σταθερών σταθμών μέτρησης σε συγκεκριμένες θέσεις.
Πώς απεικονίζονται τα αποτελέσματα των μετρήσεων στη διαδικτυακή πύλη του ΕΠΗΠ;
Οι σταθμοί μέτρησης και τα αποτελέσματα των μετρήσεων τους παρουσιάζονται μέσα από έναν γεωγραφικό χάρτη της χώρας, με δυνατότητα επιλογής και προβολής συγκεκριμένων χαρακτηριστικών, όπως π.χ. οι διοικητικές υποδιαιρέσεις, υπό τη μορφή στρώματος στον γεωγραφικό χάρτη.
Οι πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στους πολίτες μέσω της διαδικτυακής πύλης είναι οι ακόλουθες:
-
Διαγράμματα απεικόνισης τιμών έντασης πεδίου και πυκνότητας ροής ισχύος
-
Διαγράμματα σύγκρισης τιμών του συνολικού λόγου έκθεσης και «φορές πάνω ή κάτω από τα όρια»
-
Διαγράμματα απεικόνισης των αποτελεσμάτων σε ημερήσια/εβδομαδιαία βάση ή σε άλλο οριζόμενο από τον χρήστη χρονικό διάστημα
-
Θέση σταθμού μέτρησης με την περιγραφή της
-
Ημερομηνία και ώρα τελευταίας αποστολής αρχείου μετρήσεων από το σταθμό
-
Περιγραφή της μεθοδολογίας των μετρήσεων: ευρυζωνικές, συχνοεπιλεκτικές, χρονική περίοδος υπολογισμού και καταγραφής των μέσων τιμών των μετρήσεων κλπ.
-
Περιγραφή του μετρητικού εξοπλισμού
-
Γενικές πληροφορίες για τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία
Πώς μπορώ να επικοινωνήσω με τους υπεύθυνους για την λειτουργία των σταθμών και της διαδικτυακής πύλης;
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τους υπεύθυνους για τη λειτουργία των σταθμών και της διαδικτυακής πύλης μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε..